Strijd gaat door om Nederlandse Holocaust-overlevenden buitengesloten van hun eigen huis

Een Davidster in de Nieuwe Amstelstraat in Amsterdam. Foto: ANP / HH / Belinda van Dam

Nabestaanden van Joodse families wier huizen tijdens de Tweede Wereldoorlog in beslag zijn genomen terwijl ze vastzaten in concentratiekampen, vechten nog steeds voor compensatie van lokale besturen.

Tijdens de woningnood direct na de oorlog werden regels opgesteld om onbewoonde woningen toe te wijzen aan lokale ambtenaren.

Overlevenden van de Holocaust kwamen vaak terug om te ontdekken dat hun huizen bezet waren door andere mensen die weigerden te verhuizen. De Joodse verbindingsraad CJO schat dat op deze manier enkele duizenden mensen van hun eigendom zijn beroofd.

Ze kregen te maken met langdurige juridische strijd om hun rechten terug te krijgen, vooral in gevallen waarin eigendomsgegevens tijdens de oorlog waren verdwenen of vernietigd. Een deel van hen heeft ervoor gekozen om hun huis voor ver onder de marktwaarde aan de bewoners te verkopen.

‘Je was de eigenaar, je had er gewoond, maar er was iemand anders’, voormalig CJO-voorzitter Ronny Naftaniel vertelde Nieuwsuur. ‘Als dat een ambtenaar was, kon je er niet in. Er zijn honderden, mogelijk een paar duizend gevallen waarin dat is gebeurd.’

burgemeester van Groningen

Nieuwsuur ging over de casus van Hubert Blankenstein, die dit jaar op 75-jarige leeftijd voor het eerst het huis in Groningen bezocht waar zijn ouders voor de oorlog woonden.

Zijn moeder was het enige lid van haar familie dat de kampen overleefde, maar toen ze terugkeerde naar Nederland was haar voormalige huis afgestaan ​​aan een ambtenaar van de brandweer. Later woonde daar de burgemeester van de stad.

‘Mijn grootouders hebben dit huis gebouwd en mijn moeder en haar broer zijn hier voor de oorlog opgegroeid’, zei hij. ‘Ik had hier 75 jaar geleden geboren moeten zijn, maar mijn moeder mocht haar eigen huis niet in.’

Van Blankenstein eist excuses en € 300.000 schadevergoeding van de gemeente Groningen, maar heeft een aanbod tot bemiddeling afgewezen.

De huidige burgemeester van de stad, Koen Schuiling, zei in de zaak van mevrouw Van Blankenstein dat ‘niet goed was gedaan’ en de gemeente was vastbesloten om de zaak recht te zetten.

‘We gaan met de heer Van Blankenstein met de beste en eerlijke bedoelingen in gesprek om tot overeenstemming te komen. We zullen lessen trekken uit het verleden. Het juiste is niet gebeurd. Dat gaan we nu doen.’