Boerenopkoopregeling Nederlandse overheid mogelijk illegale staatssteun: rapport

Een nieuwe opkoopregeling die bedoeld is om boeren die hun bedrijf sluiten genereuzer te compenseren, bevindt zich op wankele grond, aldus bronnen NRC. De regeling voldoet mogelijk niet aan de Europese regelgeving en kan daarom worden beschouwd als illegale staatssteun, aldus de bronnen.

Minister Christianne van der Wal van Natuur en Stikstof kondigde in maart de ‘razend aantrekkelijke’ afkoopregeling aan. De MGA2-regeling – de maatregel voor gerichte aankoop en beëindiging van veehouderijen nabij natuurgebieden versie 2 – zou de bestaande MGO-afkoopregeling vervangen door een ruimere vergoeding voor boeren die ermee instemmen hun veehouderij te sluiten.

De vrijwillige afkoop van boeren is een essentiële pijler van het huidige stikstofbeleid van het kabinet, dat streeft naar een halvering van de stikstofuitstoot in 2030. Het kabinet heeft 24,3 miljard euro gereserveerd voor het oplossen van de stikstofproblematiek, waarvan 7,5 miljard euro voor het uitkopen van boeren. .

MGO en MGA2 zijn beide gericht op het uitkopen van melkvee-, pluimvee- en varkensbedrijven die veel stikstof uitstoten in de buurt van kwetsbare natuurgebieden. De landbouwsector bekritiseerde MGO omdat boeren die het ondertekenden hun bedrijf niet elders konden voortzetten. MGA2 geeft boeren de ruimte om elders een agrarisch bedrijf te starten.

Maar dat baart volgens de bronnen van NRC zorgen in de Europese Unie. Brussel maakt zich zorgen dat uitgekochte Nederlandse boeren naar het buitenland gaan, bijvoorbeeld naar Hongarije of Polen, en de lokale boeren van de markt duwen. Dat verstoort de Europese markt en mag niet.

Als de EU later beslist dat de uitgekochte boer onrechtmatige staatssteun heeft gekregen, zal hij het teveel aan geld uit eigen zak moeten terugbetalen.

MGA2 is de afgelopen maanden ter openbare raadpleging gehouden. Daarna zou het schema ter inzage aan de Europese Commissie worden voorgelegd. Dat is nog niet gebeurd, zegt een woordvoerder van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit tegen de krant.