Vee, kaas maken Nederlandse boer miljonair

In april van dit jaar kreeg ik de kans om Nederland te bezoeken, een land dat vergevorderd is op het gebied van landbouwtechnologie.

Op uitnodiging van de Nederlandse Ambassade in Dhaka en Netherlands Water Partnership (NWP), was dit mijn tweede bezoek aan het land waar ik voor het eerst terugging in 2015, op uitnodiging van het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken. Deze keer ontmoette ik een aantal reguliere boeren.

Op een middag ging ik naar een traditioneel Nederlands dorp, genaamd Luntere, en zag een enorm ouderwets huis naast een uitgestrekt graasveld, vol koeien. Door de velden stroomt een kanaal. Ik kwam bij een melkveebedrijf van Jan Dirk van de Voort, ook wel Remeker genoemd.

Het was een heldere middag toen ik de boerderij van Jan bereikte die enorme graasvelden heeft, gevuld met weelderig groen gras, voor zijn vee. Jan heeft 90 runderen, bekend als Jersey-ras, op zijn 70 hectare grote boerderij.

Zodra ik bij de boerderij aankwam, nam Jan me mee naar het veld en zei dat de boerderij ongeveer 375 jaar geleden was gebouwd. “Het is een familieboerderij met een lange traditie”, zegt Jan.

De boerderij is in 1925 voor het laatst gerenoveerd. Nadat zijn grootvader en vader Peter van de Voort Jan de leiding overnam en nu eigenaar is.

Jan is een workaholic met verbazingwekkende vaardigheden en inheemse kennis van landbouw. Zijn uitstekende expertise is niet alleen het behoud van het erfgoed van zijn voorouders, maar ook het levend houden van de echte biologische landbouw. Hij runt de boerderij met 100 procent zuiverheid zoals zijn voorgangers sinds 1650 deden.

Veel studenten van Wageningen Universiteit komen hier om meer te weten te komen over het pastorale leven en het melkveeleven, zei Jan, eraan toevoegend dat het grootste probleem van de veehouders hier het veevoer is. Maar toen ik vroeg wat voor voer de koeien krijgen? Grass, antwoordde Jan in één woord. Hij pauzeerde toen en zei dat als het in de winter sneeuwt, ze rietjes eten.

Jan, met een speciale laars en een schop in zijn hand, nam me mee naar de weilanden, de laatste 40 jaar heeft Jan de grond van de weilanden volledig organisch gehouden. Jan zei dat natuurgras genoeg voedingsstoffen bevat voor koeien.

Deze grond blijft zoals hij is sinds de oudheid. Ik zag veel regenwormen onder de vruchtbare grond, toen Jan de kwaliteit van de grond demonstreerde. Toen pakte hij een regenworm en zei: “Ik bebouw dit land niet omdat deze regenwormen mijn natuurlijke ploeg zijn.”

Er is een bepaald pad voor de koeien om het veld in en uit te lopen. De runderen poepen waar ze willen, want de koeienmest is voedsel voor het gras. Jan zei: “Ik praat met mijn koeien, observeer hun bewegingen. Ik wil begrijpen wat ze proberen over te brengen of wat ze bedoelen.”

Jan sneed nooit de hoorns van de koeien zoals het de leeftijd aangeeft. Naarmate het aantal hoornringen toeneemt, worden de koeien ouder. Ze halen mineralen uit hun hoorns.Er zijn enkele natuurlijke bloemen, Dandy Lion genaamd, op het veld waarvan de grond calcium krijgt, beweert Jan.

Jan is blij met de winst die hij haalt uit Remaker. Van zijn 90 koeien komt dagelijks zo’n 1.440 liter melk. “Ik verkoop geen druppel melk zoals andere boeren doen. Van de melk maak ik biologische kaas”, vertelt Jan.

Ondertussen was ik nogal verbaasd toen ik Jan’s kaashuis zag. Schap na plank wordt gevuld met ronde kaasschijven van elk 10 kg. De kaas wordt zo geconserveerd, met behulp van ghee (geklaarde boter) aan de buitenkant. Een techniek die van de vrouw van Jan kwam.

Hoe ouder de kaas wordt, hoe duurder. Ik ging met Jan de trap op en zag weer een verdieping vol gekonfijte kaas. Jan maakt elke twee dagen kaas. Een kaasschijf van twee jaar oud, met een gewicht van 10 kg, kost ongeveer 500 euro, ongeveer 50.000 BDT. De prijs van Jan’s kaas is drie keer zo hoog als de andere kaas die op de markt verkrijgbaar is, omdat ze 100 procent biologisch zijn.

Ik heb uitgerekend dat de kaas die Jan in huis heeft honderdduizenden dollars waard is. Jan gebruikt Keltisch zeezoutwater om de kaas te weken. Hij liet de plaats zien waar ghee wordt bereid. De melk die Jan gebruikt is ongepasteuriseerd en komt alleen van hun Jersey-koeien.

Het beste medicijn van runderen is hun dagelijkse voeding van gras, klaver en een rijke verscheidenheid aan andere kruiden. Af en toe krijgen ze een traktatie van rauwe haver, rogge en andere ongeraffineerde granen. Jan nam me toen mee naar zijn verkoopcentrum, waar ik 500 gram kaas kocht voor mijn oudste zoon Ayon.

Beste lezers, Remaker is een toonbeeld van erfgoedbehoud. Met toewijding is het mogelijk om de aristocratie en traditie te behouden. Als Jan een moderne boerderij had willen bouwen, zou dat vrij eenvoudig zijn geweest, maar zijn familie zet zich in om het erfgoed van de boerderij te beschermen. Jan’s inzet voor biologische landbouw is exemplarisch voor de boeren die wereldwijd leven.