maart 29, 2024

De Nieuwe Loosduinse Krant

Wij zijn de toonaangevende aanbieder van kwalitatief Nederlands nieuws in het Engels voor een internationaal publiek.

“Private equity kan Nederlandse (glas)tuinbouw extra boost geven”

Private equity en de Nederlandse glastuinbouw zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden, stelde Ruud van der Vliet eerder dit jaar in een analyse voor het vakblad Primeur. Particuliere investeerders nemen steeds meer (glas)tuinbouwbedrijven geheel of gedeeltelijk over. In dit artikel, gepubliceerd in het juninummer van Primeur, gaat hij een stap verder. Hij wil laten zien dat private equity in de (glas)tuinbouw ook hard nodig is.

“Voedselzekerheid wordt wereldwijd steeds meer een issue”, schrijft Ruud. “Hightech kassen kunnen bijdragen aan het terugdringen van dit probleem. Daarom wordt verwacht dat het mondiale hightech kassenareaal de komende acht tot tien jaar met minimaal 25.000 tot 40.000 ha zal groeien. Op dit moment is er echter onvoldoende capaciteit om dit te realiseren. De tuinbouw en glastuinbouw moeten dringend groeien in omvang, professionalisering en internationalisering.

Overheden en investeerders erkennen en erkennen deze behoefte. Ook de bedrijven in de sector zien dit steeds meer, getuige de aanpassing van private equity, clustering en samenvoeging van bedrijven. Bedrijven in deze sector staan ​​al jaren op de radar van particuliere beleggers. Dat geldt niet alleen voor kassenbouwers, maar ook voor zaadbedrijven, telers, installateurs, automatiserings- en robotbedrijven, succesvolle telers, verpakkers en verwerkers.

Hightech kassen kunnen dit probleem helpen oplossen. Ze moeten wel overstappen op duurzame energiebronnen zoals aardwarmte en restwarmte. Ook kan datagedreven telen het tekort aan telers opvangen en moeten er meer teelt- en oogstactiviteiten geautomatiseerd en gerobotiseerd worden.

Er worden meer grote hightech kassenbouwclusters verwacht. Grote telers, die rechtstreeks aan retailers leveren, zullen waarschijnlijk ook uitbreiden. Gebouwclusters als Arvesta en Atrium Agri zijn daar voorbeelden van. De wensen en eisen van investeerders en overheden voor de bouw van hightech kassen verschillen van die van telers. Investeerders en overheden willen productiebegeleiding, garanties en in toenemende mate rendementsgaranties.

Het Nederlandse tomatenteeltbedrijf Agro Care maakt geen geheim van de ambitie om binnen tien jaar 1.000 ha hightech glastuinbouw te hebben. Het Noord-Amerikaanse Mastronardi, met zijn 200 ha ‘eigen’ kassen en ruim 1.600 ha contractteelt, is een ander goed voorbeeld. De benodigde schaalvergroting en ketenverkorting moeten het rendement van telers verbeteren.

Risicodragend kapitaal
Private equity is een maar al te vaak gebruikte term en is daarom vaak controversieel. Kortom, private equity is risicodragend kapitaal dat investerings- en durfkapitaalondernemingen in een niet-beursgenoteerde onderneming stoppen. Wanneer bijna al deze bedrijven starten, dragen familie, zakenpartners en vrienden dit risicokapitaal bij. In een later stadium is dat door meer professionele partijen. Ook kan een bank onder strikte voorwaarden en standaarden werkkapitaal verstrekken of bedrijfsinvesteringen faciliteren.

READ  Nederlandse sprintster Lavreysen pakt 10e wereldtitel op de baan

Private equity eigendom is altijd tijdelijk. Het duurt tussen de vijf en tien jaar voordat mensen over dit vermogen beschikken. Dan worden de bedrijfsaandelen vaak verkocht aan bijvoorbeeld een ander bedrijf, investeringsfonds of de directie. Of het bedrijf gaat naar de beurs. Wat is het einddoel van een investerings- en participatiemaatschappij? De meerwaarde op de verkoop van het aandelenbelang, inclusief eventuele dividenduitkeringen.

Private equity kent twee hoofdvormen: buy-outs en durfkapitaal. Een buy-out is de overname van een volwassen bedrijf. Hier brengt private equity eigen vermogen binnen en krijgt daar meestal een meerderheidsbelang voor terug. Bankfinanciering, die een hefboomwerking biedt, maakt vaak deel uit van deze transacties. Durfkapitaal omvat het injecteren van risicodragend kapitaal in onvolwassen bedrijven zoals start-ups of opkomende bedrijven.

Toegevoegde waarde
Hoe genereert private equity beleggingsrendementen? Private equity verbetert het rendement van een bedrijf door operationele verbeteringen, strategische heroriëntatie, governanceversterking, financiële herstructurering en investeringsselectie te combineren en te focussen op interessante (sub)markten.

In 2017 heeft het Nederlandse ministerie van Financiën Arnoud Boot, hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam, de opdracht gegeven om te onderzoeken welke waarde private equity toevoegt. Dat resulteerde in het rapport Private Equity in Nederland: een stakeholderperspectief. Het onderzoek had zeer vergelijkbare bevindingen als een onderzoek dat Boot in 2007 had gedaan. Gemiddeld genomen heeft private equity een positief effect op de groei en winstgevendheid van bedrijven als het erbij betrokken is.

Ondanks de vaak hogere hefboomwerking is een faillissement ook minder of niet een risico. Dus volgens prof. Boot draagt ​​private equity bij aan economische waardecreatie. Investerings- of private equity-bedrijven worden echt geïnvesteerd in de bedrijven. Ze zijn zeer betrokken en zeer bezorgd over wat de onderneming met hun kapitaal doet. Ze zoeken naar mogelijkheden om samen met het bedrijf waarde te creëren. Traditionele beleggers daarentegen hebben vaak een kortetermijnfocus en voegen geen waarde toe.

Bedrijven met betrokkenheid van investerings- en private equity-bedrijven behalen ook gemiddeld een hogere EBITDA-marge en hogere groei dan vergelijkbare, niet door private equity gefinancierde bedrijven in andere onderzoeken. Private equity biedt namelijk vaak een objectievere kijk op de onderneming en financiële ondersteuning.

Daarnaast biedt het relevante (sector)kennis, expertise en netwerken. Essentieel is dat een ondernemingsbestuur een klik heeft met de participatiemaatschappij. Private equity is geen wondermiddel; Zowel binnen als buiten de (glas)tuinbouwsector zijn er gevallen waar die klik niet goed genoeg was, zo bleek onlangs bij het faillissement van Codema.

READ  Harold J. “Nederlandse” DeVries - Post Bulletin

De opkomst van private equity
Private equity zal de komende jaren aan belang winnen. Opschaling, professionalisering, internationalisering en clustering vragen immers om extra risicodragend kapitaal en draagvlak. Het aantal beursgenoteerde ondernemingen zal altijd zeer beperkt blijven en er is grote behoefte aan risicodragend kapitaal. De wereld is de afgelopen jaren snel veranderd. Bedrijven moeten steeds slagvaardiger opereren. Dit is een ideaal moment voor toegewijde aandeelhouders zoals investerings- of private equity-bedrijven om mee te doen.

Private equity brengt inzichten en de buitenwereld naar binnen. In familiebedrijven kunnen de emoties en belangen van de familie de noodzakelijke veranderingen vertragen, vaak jarenlang. Beleggingsmaatschappijen en participatiemaatschappijen zijn objectiever ingesteld en hoeven minder rekening te houden met interne gevoeligheden. Tijdens een crisis is private equity vaak het enige bedrijf dat nog geld in het bedrijf steekt. Dat zorgt dus voor continuïteit in moeilijke tijden.

In de praktijk gebruiken mensen soms de termen ‘slim’ en ‘dom’ geld. Kapitaal ingebracht door private equity is ‘slim’ geld, en reguliere bankfinanciering is ‘dom’. Investerings- of participatiemaatschappijen zijn veel actiever dan banken en willen veel sneller (kunnen) reageren. Een zetel in de raad van commissarissen is de eerste stap. Maandelijkse rapportages worden dan steeds vaker gedeeld, er zijn tweewekelijkse bestuursvergaderingen en gezamenlijk worden meerjarenplannen ontwikkeld.

Er ontstaan ​​steeds meer one-tier boards waarin sectorexperts van investerings- en participatiemaatschappijen zitting hebben. Niet om de plaats van het bestuur in te nemen, maar om als klankbord te fungeren, te ondersteunen en in een vroeg stadium te anticiperen. Anderzijds informeren bedrijven banken vaak pas achteraf. Banken willen pas ingrijpen als er betalingsproblemen zijn, maar dan is het vaak al (te) laat.

Belangrijke ontwikkelingen
Er zijn een aantal belangrijke ontwikkelingen in de (glas)tuinbouw, versneld door de opkomst van private equity. De wereldbevolking groeit, vooral in Azië en Afrika. Er is meer behoefte aan lokaal, duurzaam verbouwd voedsel, landbouwgrond krimpt en verstedelijking versnelt. Deze ontwikkelingen maken het voedselvoorzieningsvraagstuk nog ingewikkelder.

Nederlandse kennis, ervaring en (glas)tuinbouwnetwerk stelt het land in staat om deze problemen te helpen oplossen. Nederland kent een Triple Helix van samenwerkende bedrijven, onderwijsinstellingen en overheid. Daarmee heeft het een ongekende voorsprong opgebouwd op het gebied van land- en tuinbouw. Die voorsprong staat echter onder druk, omdat andere landen het succes van het land hebben gekopieerd of andere methoden hebben ontwikkeld. Maar het succes van hightech kassen staat niet ter discussie.

READ  Resultaten UEC Europees kampioenschap veldrijden: U23 Dames

Professor Leo Marcelis leidde in 2020 een onderzoek van Wageningen University and Research. Het bevestigde dat hightech kassenteelt van verse groenten en fruit op dit moment de meest duurzame teeltmethode is. Nederlandse kassenbouwers en installateurs zijn wereldtop. Daarnaast heeft Nederland de beste zaadbedrijven ter wereld en is het toonaangevend op het gebied van het leveren van (glas)tuinbouwbedrijven met klimaatbeheersing, automatisering en robotisering, en energievoorzieningssystemen.

Toch zijn de Nederlandse (glas)tuinbouwbedrijven over het algemeen relatief klein. De grootste kassenbouwers van Nederland hebben een omzet van circa € 200 miljoen, goed voor ‘slechts’ enkele projecten per jaar. Een volledig uitgeruste hightech kas om snel groenten te telen kost € 150-250/m2. Het clusteren van bouwbedrijven in de hightech kassensector vind ik dan ook een absolute noodzaak.

Hetzelfde geldt voor telers: je moet een bepaalde maat hebben om retailers jaarrond, duurzaam te voorzien van verse producten. Anders blijven telers inwisselbaar, zonder positie in de keten. Zelfs de grootste telersorganisaties zijn nauwelijks opgewassen tegen retailers. Retail is vooralsnog de machtigste ketenpartner en dicteert de rest van de keten.

Supermarkten zijn namelijk snel gegroeid, geïnternationaliseerd en geprofessionaliseerd. Deze dominantie is ongewenst, economisch en competitief. Een bedrijf als Mastronardi laat zien dat het ook anders kan. Hightech kassen zijn zeer kapitaalintensief en vragen een bepaald minimumrendement. Opschaling en lokale, duurzame teelt met een directe relatie met de retail is dan ook een logische ontwikkeling.

Ik denk dat grote telers nog meer gaan groeien en meer telersverenigingen gaan fuseren. Kleinere groente- en fruitbedrijven gaan fungeren als contracttelers voor de grote telers of verkopen hun bedrijf. Dat gebeurt nu al en zal versneld (moeten) worden. De Nederlandse sierteelt zal de komende tien jaar een vergelijkbare ontwikkeling doormaken als in Noord-Amerika.

Zolang er goede partijen aan gekoppeld zijn, kan private equity een positieve bijdrage leveren aan al deze ontwikkelingen.”

Ruud van Vliet is een voormalig Bedrijven Rabobank Westland directeur en momenteel directeur van Van der Vliet & Van der Oost BV. Hij is gespecialiseerd in het verbeteren en herstructureren van voornamelijk Food & Agri, en specifiek (glas)tuinbouwbedrijven. Ruud richt zich op tactische en strategische vraagstukken, visieontwikkeling en het optimaliseren van de waarde van bedrijven.

Dit artikel verscheen eerder in Editie 6, 36e jaargang van Primeur. Alsjeblieft zie www.agfprimeur.nl.

Voor meer informatie:
E-mail: [email protected]