Nieuwe Nederlandse donatie om financieringskloof voor VN-bergingsoperaties in Rode Zee te overbruggen

Na vertragingen bij het overbrengen van de olie van een getroffen olietanker voor de kust van Jemen naar een veilig schip wegens gebrek aan fondsen, kunnen de Verenigde Naties (VN) mogelijk haar plan uitvoeren om de dreiging van deze FSO aan te pakken na het ontvangen van aanvullende fondsen van de Nederland. Dit zou de VN in staat kunnen stellen een catastrofale olieramp in de Rode Zee te voorkomen.

Nederland maakte op zaterdag 17 september 2022 bekend dat het een extra € 7,5 miljoen (ongeveer $ 7,4 miljoen) voor bergingsoperaties om de 376 meter lange FSO Veiligereen olietanker voor de kust van Jemen met 1,1 miljoen vaten oliedie dreigt te ontploffen en een ramp te veroorzaken, die naar schatting het potentieel heeft voor een enorm olielek dat vier keer erger is dan de Exxon Valdez lekt.

Liesje Schreinemacher, sprak de Nederlandse minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, die deze extra bijdrage aankondigde tijdens een bezoek aan Jemen, de hoop uit dat dit bedrag zal helpen het huidige financieringstekort te overbruggen, waardoor herstelinspanningen kunnen beginnen. De door de VN geleide bergingsoperatie is gericht op het voorkomen van een grote olieramp, die de potentie heeft om “Het vijfde grootste olielek van een tanker in de geschiedenis.”

Bovendien was de reis van Schreinemacher naar Jemen, waar al acht jaar een burgeroorlog woedt, het eerste bezoek van een Nederlandse minister aan het land in veertien jaar. Sinds april is er een wapenstilstand tussen de Jemenitische regering en de Houthi’s van kracht.

Bij het aankondigen van deze aanvullende schenking merkte Schreinemacher op: “Normaal gesproken is het mijn taak als minister om te gaan met de gevolgen van rampen. Maar in dit geval hebben we een kans om een ​​ramp te voorkomen. De Veiliger is een tikkende tijdbom. We hebben snelle actie nodig. Het is bemoedigend dat zoveel landen hun financiële steun hebben toegezegd.”

Dit komt maanden nadat Nederland in mei 2022 in samenwerking met de VN een donorconferentie organiseerde om geld in te zamelen voor het redden van de FSO. Ook de overheid heeft toen een eerste bijdrage van € 7,5 miljoen gedaan.

Het plan om de dreiging van de FSO Safer aan te pakken, omvat twee cruciale sporen, namelijk een vier maanden durende noodoperatie door een wereldwijd maritiem bergingsbedrijf om de olie van de FSO over te hevelen naar een tijdelijk schip en de installatie van een vervangend schip voor de lange termijn of een andere capaciteit gelijk aan de FSO binnen een doelstelling van 18 maanden.

Het tweesporenplan heeft een totale kostprijs van $ 144 miljoenterwijl de kosten van opruimen alleen al zouden zijn $ 20 miljard als deze olieramp niet wordt voorkomen. Door jarenlange verwaarlozing zou de FSO Safer, die al meer dan 30 jaar zo’n 4,8 zeemijl ten zuidwesten van het schiereiland Ras Issa aan de westkust van Jemen ligt afgemeerd, kunnen leiden tot een enorme olieramp in de Rode Zee met ernstige humanitaire, ecologische en economische gevolgen.

“Naast menselijk leed en milieuschade, zou een dergelijk ongeval ook de internationale scheepvaart – inclusief de Rotterdamse haven – en daarmee de wereldwijde handel ernstig verstoren”, zei de minister.

Dit soort calamiteiten zou een herhaling zijn van de… ooit gegeven ramp, die meer dan een jaar geleden de wereldhandel ontwrichtte toen deze in het Suezkanaal vastliep. Als de FSO Safer-dreiging niet wordt afgewend, kan de vitale scheepvaart door de Straat van Bab al-Mandab naar de Rode Zee voor een langere periode worden verstoord, wat miljarden dollars per dag kost. Nu experts van Smit Salvage de VN adviseren bij het uitvoeren van complexe maritieme bergingsoperaties, hoopt Schreinemacher dat de VN gebruik kan blijven maken van de diensten van dit soort Nederlandse bedrijven.

“Mede dankzij de Nederlandse bijdrage heb nu de nodige fondsen om te beginnen met het bergen van het schip. Uiteraard zullen ook alle andere partijen hun toezeggingen moeten nakomen. Nederland staat klaar om de VN te helpen deze operatie zo snel mogelijk op te starten.” voegde Schreinemacher eraan toe.

Voorheen was de VN-ingezetene en humanitaire coördinator voor Jemen, David Gressleylanceerde een crowdfundingcampagne, gericht op: het ophalen van $ 5 miljoen aan individuele donaties om in juli met de werkzaamheden te beginnen, aangezien steeds vluchtigere stromingen en harde wind de noodoperatie in oktober gevaarlijker maken, waardoor het risico van het breken van het schip groter wordt. Dit werd echter uitgesteld omdat de VN niet over voldoende middelen beschikte om de operatie te starten.

In de marge van de Algemene Vergadering van de VN op woensdag zouden Nederland, de VS en Duitsland naar verwachting een bijeenkomst houden waarin de VN en verschillende partners vooruit kunnen kijken naar de noodzakelijke vervolgstappen en hoe de operatie daadwerkelijk zal worden uitgevoerd uit, aldus de Nederlandse overheid.

De extra Nederlandse donatie volgt op de aankondiging van HSA-groepJemen’s privébedrijf, dat eind augustus 2022 $ 1,2 miljoen toezegde ter ondersteuning van de VN-doel van 80 miljoen dollar om deze noodoperatie te financieren om meer dan een miljoen vaten olie uit de tanker te verwijderen en veilig over te brengen naar een ander schip. Destijds ontving de VN $ 64 miljoen aan toezeggingen van meer dan een dozijn regeringen en er was nog minder dan $ 16 miljoen nodig om een ​​mogelijke ramp voor Jemen en de bredere Rode Zee te voorkomen.

Nabil Hayel Saeed AnamManaging Director, HSA Group – regio Jemen, merkte op: “We hopen dat deze eerste donatie van de particuliere sector kan dienen om andere bedrijven over de hele wereld aan te moedigen bij te dragen aan de reactie van de VN en deze potentieel catastrofale crisis af te wenden.”